Naast wetten en sociale regels, zijn er natuurlijk ook tradities en ongeschreven regels. Zaken die je bijna niet op voorhand kunt leren, maar alleen leert kennen door het te doen. Zo ook met de zwarte kaften op de gemeenteraad.

De gemeenteraad is, volgens artikel 40 §3 van het decreet lokaal bestuur, bevoegd voor alle gemeentelijke reglementen, gaande van haar eigen huishoudelijke reglement, over het belastings- tot politiereglement. Het is de plaats waar we de geest van de wet vertalen in de letter. Maar net in die zaal leer je dat niet alles in letters te vangen is.

Wie de raadszaal binnenstapt voor een gemeenteraadsvergadering, ziet een lange open tafel met een groen tafellaken. Het hoofd is een hogere houten tafel zonder laken, daar zit het college en de voorzitter. Alle stoelen zijn dezelfde, buiten de voorzittersstoel. Die heeft armleuningen. Symboliek, weet u wel. En op iedere zitplaats zie je een glas, een microfoon en een zwarte kaft.

Iedere leek weet waarvoor een glas dient, als een fles water in de buurt staat. Iedereen weet waarvoor een microfoon dient als je die ziet, maar de zwarte kaft is een black box.

Inhoud

De inhoud bestaat uit twee delen, het vaste deel en een wisselend deel. Voor het vaste deel zit er een notitieblok in, enkele kleine anonieme vierkante witte papiertjes en een potlood. Voor het veranderlijke deel steekt men er briefwisseling in, extra documenten, …

De witte papiertjes dienen voor de geheime stemmingen. In de regel stemt de gemeenteraad openbaar, maar als het over personen gaat, geldt het principe van een geheime stemming (artikel 34 van het decreet lokaal bestuur). Om de stemmen helemaal anoniem te maken stemt iedereen ook met potlood… Zo lijken alle schrijfstijlen iets meer op elkaar.

Nieuwe generatie

De kaften zijn persoonlijk, het logo van de gemeente staat erop en kleeft een sticker op met jouw naam op. Oorspronkelijk (en dan spreken we over de jaren stillekes) waren de namen in de lederen kaften gegraveerd. Bij het afzwaaien van een raadslid kreeg je dan jouw eigen zwarte kaft mee als afscheidscadeau. 

Niet iedereen deed dat en het merendeel van de kaften zijn dus gerecycleerde kaften. Maar mijn collega Erik Maes heeft een nieuwe harde zwarte kaft. Een nieuwe generatie?

In een tijdperk waarin communicatie steeds digitaler verloopt, biedt de zwarte kaft je nog een analoge link. Niet alleen voor je toekomstige post, maar ook met het verleden.