Deze verkiezingsperiode is er in Schoten heel wat te doen geweest rond familieleden die opkwamen, maar dan wel op verschillende lijsten stonden en dan wie er wel en wie er niet mocht zetelen. De wet bepaalt immers dat te dichte familie niet tezamen mag zetelen…
- Eric De Swaef, gemeenteraadslid, stond op de lijst van Groen terwijl Paul De Swaef op de lijst van N-VA stond.
- Maarten De Veuster, de huidige burgemeester, was lijsttrekker bij N-VA, zijn schoonvader Harrie, de vorige burgemeester, lijstduwer bij CD&V.
- De kop van PVDA werd getrokken door Jitske Eekman, terwijl broer Wiebe de lijst duwde.
- Op plaats 5 bij Groen mocht Olivier Coppens rekenen op de steun van zijn moeder Linda vanaf plek 30.
Politieke families, ze bestaan. Maar toch zijn de gemeenteraden van Vlaanderen geen familieraden! Daar steekt de wet een stokje voor.
Duidelijke én strenge wet
Art 10, 7° van het decreet lokaal bestuur stelt “De volgende personen kunnen geen deel uitmaken van een gemeenteraad: (…)de bloedverwanten tot en met de tweede graad, de aanverwanten in de eerste graad of de echtgenoten in de gemeenteraad van dezelfde gemeente.” In mensentaal: dichte familie (broers en zussen, (schoon)ouders en kinderen, echtgenoten of wettelijk samenwonenden) mogen niet tezamen in de raad zitten.
Eén van beiden voldoet dan technisch niet aan de verkiesbaarheidsvoorwaarden en moet dan permanent afstand doen van zijn verkozen mandaat. Dat is streng… want als de ander dan uiteindelijk zou stoppen, dan mag je niet terugkomen!
“Checks and balances”
De reden waarom deze regel bestaat is duidelijk. We willen vermijden dat politiek in handen genomen wordt van een enkele familie(s). Mocht dat wel kunnen zou er al snel een familiemonopolie ontstaan. Als gemeenteraad moet je je inzetten voor heel de gemeente, niet voor één familie.
Tegelijk is het wel een duidelijke rem op absolute (rechtstreekse) democratie. Dit voorbeeld maakt helder dat ons politieke systeem een democratisch systeem is met meerdere “checks and balances”, net zoals de oppositie dat moet zijn voor de meerderheid.